Rozkoszna herbatka czy śmiertelna trucizna…?
Tytuł artykułu lub jego treść albo jej część mogą pochodzić ze źródeł, które nie zostały oficjalnie przetłumaczone na język polski.
|
Utworzyłam Wyspę Kyoshi, by moim rodakom nie zagrażali najeźdźcy.
Awatar Kyoshi do mieszkańców Wioski Chin[1].
Wyspa Kyoshi, pierwotnie półwysep o nazwie Yokoya, znajduje się niedaleko południowego wybrzeża Królestwa Ziemi i usiana jest licznymi, małymi wioskami. Ta mała wyspa Morza Południowego głównie zajmuje się rybołówstwem i jest popularnym celem podróży dla handlarzy i podróżników[2]. Najważniejszym wyrobem eksportowym wyspy jest mięso wielkich karpi koi[3], które jest znane w restauracjach w całym Królestwie Ziemi[4]. Pomimo tych więzi ekonomicznych, niektóre wioski na wyspie tradycyjnie mocno się izolowały od reszty świata[5].
Wyspa jest najbardziej znana jako dom Awatar Kyoshi i siedziba Wojowniczek Kyoshi, żeńskiej jednostki wojskowej. Każda wioska na wyspie posiada posąg uświęconej Awatar[6], a jedna z nich przekształciła świątynię w kapliczkę dedykowaną jej imieniu[1]. Wyspa charakteryzuje się względnym odosobnieniem i umiarkowanym klimatem.
Historia[]
Jako półwysep[]

Półwysep Yokoya był częścią kontynentu przed odłączeniem przez Awatar Kyoshi.
Teren, który stał się Wyspą Kyoshi, był pierwotnie półwyspem, którego najbardziej znaną miejscowością był Port Yokoya. Wioska ta była ubogą osadą rolników i rybaków, których ciężkie życia podkreślała monotonna praca i uparte poczucie uprzedzonej dumy. Strategicznie i ekonomicznie półwysep nie był zbyt ważny: okręty handlarzy zazwyczaj omijały go ze względu na wiatry i prądy morskie Wielorybiej Cieśniny, a samo Królestwo Ziemi nie było zainteresowane zarządzaniem tym terenem. Mieszkańcy Yokoyi istnieli więc we względnej izolacji poza rzadkim kontaktem z Wioską Qinchao znajdującą się w głębi lądu czy okazjonalnym podróżnikiem[7].
Około lat 308-307 p.Z. Jesa i Hark przybyli do wioski i zapłacili pewnemu rolnikowi, żeby zajął się ich córką, Kyoshi, po czym odeszli. Wbrew umowie mężczyzna wyrzucił dziewczynkę na ulicę[8]. Ze względu na biedotę oraz nieufność wobec obcych[9] żaden z mieszkańców Yokoyi nie przyjął Kyoshi do domu[10][8].

Jianzhu wybudował posiadłość Awatara na półwyspie Yokoya.
Kilka lat później w 305 p.Z. Yokoyę odwiedzili Jianzhu i Kelsang w trakcie swoich poszukiwań następcy Awatara Kuruka. Mężczyźni wypróbowali relikty Awatara na tutejszych dzieciach, lecz bez skutku. W tym czasie Kelsang wpadł na Kyoshi[10] i kiedy zdał sobie sprawę, że została porzucona, przyjął ją pod swoją opiekę[11]. Kilka lat później chłopiec o imieniu Yun został rozpoznany jako nowy Awatar, a Jianzhu zakupił ziemię w pobliżu Portu Yokoya, aby wznieść ufortyfikowaną posiadłość, w której chłopak mógł mieszkać i szkolić się. Kyoshi została służką w posiadłości[9].
Na przestrzeni lat część tubylców stała się podejrzliwa wobec posiadłości i jej mieszkańców, zazdrościła im ich bogactwa oraz zaczęła uważać sprzedaż ziemi za błąd. Pomimo tych uczuć Yokoya zyskała ekonomicznie z obecności posiadłości Awatara[9][12]. Ponadto Jianzhu został oficjalnym mędrcem Yokoyi i stał się siłą przewodnią regionu[13]. Pod jego przywództwem posiadłość Awatara stała się domem dla małej, ale różnorodnej i zamożnej społeczności z czterech narodów. Choć większość z nich to tymczasowi mieszkańcu, niektórzy żyli na Yokoyi permanentnie. Wielu migrantów, a szczególnie służba, często wchodzili w kontakt z rdzennymi Yokoyańczykami[14].

Port Yokoyi z widokiem na posiadłość Awatara.
Kiedy Ojciec Świetlik potwierdził, że to Kyoshi jest prawdziwym Awatarem, dziewczyna powróciła do Yokoyi po tym, jak Jianzhu zabił Kelsanga i poświęcił Yuna[15][16]. Nim Jianzhu wrócił na półwysep[17], Kyoshi i Rangi opuściły już wioskę i udały się do chaotycznych wewnętrznych prowincji Królestwa Ziemi[15]. Zdając sobie sprawę, że jego reputacja może na tym ucierpieć[17], próbował wytropić uciekinierki, lecz bezowocnie[18]. Powróciwszy do posiadłości, Jianzhu odkrył, że Hui i jego poplecznicy nadchodzą do Yokoyi, wściekli z powodu zaginięcia Awatar wśród bandytów. Nim odbyło się głosowanie w sprawie usunięcia Jianzhu z funkcji opiekuna Awatara, mędrcy zostali otruci i zabici[19]. Mężczyzna następnie porwał Rangi z Wioski Zigan i zaprowadził do posiadłości, lecz została ona uwolniona przez Kirimę i Wonga[13].
Po tym, gdy Jianzhu został zabity przez Yuna w Wiosce Qinchao, posiadłość Awatara została przypisana Kyoshi[20][21]. Kiedy dziewczyna przybyła na Yokoyę po ukryciu się w Południowej Świątyni Powietrza, minister z Narodu Ognia przybył na półwysep, aby być świadkiem, jak Kyoshi tka wszystkie cztery żywioły i zdać raport o nowej stanie rzeczy[21].
Po masowym otruciu w Yokoyi posiadłość Awatara została w większości opuszczona, gdyż większość pracowników natychmiastowo się zwolniła, a sama Kyoshi nie chciała zarządzać dużym domostwem. Mieszkańcy wioski unikali posiadłości, nazywając ją pechowym miejscem[22].
Rok później Kyoshi powróciła na półwysep na okręcie wycieczkowym rodziny królewskiej Narodu Ognia i odkryła, że Yun powrócił do posiadłości Awatara. Wkrótce odbyła się pomiędzy nimi bitwa, prawie cała budowla została zniszczona, a Yun zginął. Atuat planowała udać się na Yokoyę, by uleczyć rannych towarzyszy Kyoshi, którymi zajmowała się lokalna lecznica[23].
Kyoshi pochowała Yuna na wzgórzu z widokiem na Yokoyę, a Rangi uczestniczyła w pogrzebie. Wkrótce po tym Kyoshi została przyprowadzona do źródła wody w lesie niedaleko Yokoyi przez lisa, który został jej zwierzęcym towarzyszem. To tutaj dziewczyna po raz pierwszy była w stanie skontaktować się z Awatar Yangchen[24].
Początki wyspy[]

Awatar Kyoshi odłączyła wyspę od kontynentu, aby chronić jej mieszkańców przed Chinem Zdobywcą.
Dekady później, watażka znany jako Chin Wielki zdołał podbić większość Królestwa Ziemi za pomocą swoją armii; Ba Sing Se i Yokoya zostały jedynymi niezdobytymi częściami państwa. Gdy zdobywca poprowadził swoje armie na początek półwyspu w roku 270 p.Z. Awatar Kyoshi uniknęła bitwy i zdołała uchronić swoich ludzi przed inwazją za pomocą mieszanki różnych technik magicznych, aby odłączyć półwysep od kontynentu, tworząc Wyspę Kyoshi[1]. W tym samym roku mieszkańcy wyspy stworzyli posąg Kyoshi na pamiątkę tego wydarzenia[25]. Kobieta przyjęła obowiązki zarządzania wyspą i stała się jej gubernatorem[26].
Po śmierci Kyoshi wyspa pozostała blisko powiązana z nią w pamięci innych ludzi i niektórzy, jak Awatar Aang, wierzyli nawet, że kobieta urodziła się na wyspie[27]. Z czasem osady na wyspie mocno odosobniły się od reszty świata, wierząc, że Kyoshi odłączyła ich od kontynentu, aby ochronić ich przed wpływami z zewnątrz[5]. Niektóre wioski zaś w przeciwieństwie do nich kontynuowały handel i interakcje z obcymi[2], zajmując się sprzedażą mięsa, tranu i tłuszczu z wielkich karpi koi[3].
Wojna stuletnia[]

Suki, Mingxia i ich towarzyszki zbierały zioła pierożkowe, aby pomóc swojej wiosce.
Ponieważ wyspa nie była strategicznym punktem wojskowym oraz była domem dla zaledwie kilku magów ziemi, region nie stał się celem ataków Narodu Ognia podczas wczesnych i późniejszych faz wojny stuletniej[2]. Z drugiej strony mieszkańcy Wyspy Kyoshi postanowili nie atakować sił Narodu Ognia poza wyspę, podczas gdy reszta Królestwa Ziemi była niszczona przez wroga[28]. Tendencje izolacjonistyczne niektórych ludzi jedynie pogłębiły się przez wojnę. Przykładowo, mieszkańcy wioski Suki nie mieli zamiaru przyciągać uwagi, dlatego stali się wrodzy wobec obcych, obawiając się szpiegów Narodu Ognia[29]. Nieurodzaj plonów zagrażał wiosce Suki pod koniec wojny, lecz w tamtym czasie osada zaczęła tak mocno praktykować izolacjonizm i samowystarczalność, że jej przywódcy nie zamierzali prosić o pomoc z zewnątrz nawet w takiej sytuacji. Dzięki interwencji Suki i jej przyjaciółek, które zaczęły zbierać dzikie rośliny, takie jak zioło pierożkowe, udało się uniknąć klęski głodowej[5]. Inne miejsca na wyspie, jak Port Koi, nadal handlowały z obcymi[28].

Jedna z wiosek ucierpiała poważnie podczas najazdu księcia Zuko w roku 99 o.Z.
Pod koniec roku 99 o.Z. Drużyna Awatara odwiedziła Wyspę Kyoshi. Początkowo zostali uznani za szpiegów i schwytani przez Wojowniczki Kyoshi, lecz później zaczęli być traktowani z wielkim szacunkiem, gdy wioska dowiedziała się, że Aang jest Awatarem. Jednakże, z powodu rybaków i handlarzy rozmawiających z ludźmi z kontynentu o pojawieniu się Awatara, informacja ta trafiła do księcia Zuko, który napadł na wyspę w poszukiwaniu Aanga. Młody mężczyzna zaatakować wioskę Oyajiego i doprowadził do zniszczeń[29]. Po ataku wyspa przestała być tak dobrze zabezpieczona, jak dawniej, co umożliwiło piratom znanym jako Czarne Koi podjąć próbę przejęcia Zatoki Koi i Portu Koi. Wojowniczki Kyoshi odparły ataki piratów[28], a następnie – zainspirowane działaniami Awatara Aanga – pod przywództwem Suki opuściły wyspę, aby dołączyć do działań wojennych, mając nadzieję na zmianę stanu rzeczy[30].

Oyaji pokazał Socce i Katara Sanktuarium Kyoshi.
W roku 100 o.Z. Sokka i Katara odwiedzili wyspę ponownie. Mieszkańcy wioski byli zawiedzeni, że Aanga nie ma z nimi, a Oyaji pomógł im odnaleźć dowody przydatne w rozprawie przeciwko Awatarowi w Wiosce Chin[1].
Po wojnie[]
Rok później Wyspa Kyoshi brała bardziej czynny udział w polityce. Na prośbę Mai Wojowniczki Kyoshi zostały osobistymi ochroniarzami Władcy Ognia Zuko po kilku próbach morderstwa[31]. Ponadto Wojowniczki Kyoshi uczestniczyły w treningu pierwszych policjantów w Mieście Rybożurawia[32].
Wiele lat po zakończeniu wojny Awatar Aang przyprowadził swojego syna Tenzina na wyspę, aby ujeżdżać z nim wielkie karpie koi[33].
Po śmierci Królowej Ziemi Hou-Ting i rozbiciu Królestwa Ziemi Wyspa Kyoshi stała się prawdopodobnie częścią Imperium Ziemi Kuviry[34].
Rząd[]

Wioska Suki posiadała własną radę starszych.
Od powstania Wyspy Kyoshi była ona zarządzana przez męskiego lub żeńskiego gubernatora[26]. Wyspa podtrzymuje minimalne relacje z królewskim rządem Królestwa Ziemi[29].
Każda wioska na Wyspie Kyoshi posiadała lokalnego zarządcę oraz grupę Wojowniczek Kyoshi, które zapewniały osadom ochronę[2][29][28]. Przed odłączeniem wyspy od kontynentu półwysep Yokoya zarządzany był przez kapitana wioski, którym mógł być mężczyzna lub kobieta[10]. Poza nimi przynajmniej w wiosce Suki istniała rada starszych, którzy rozmawiali i głosowali na ważne tematy i rozwiązania[5].
Kultura[]

Wioski na Wyspie Kyoshi są małe i samowystarczalne.
Mieszkańcy Wyspy Kyoshi mają względnie egalitarną kulturę, opartą na ekonomicznej samowystarczalności. Żyją głównie z rybołówstwa i rolnictwa, a niektórzy zarabiają na życie jako handlarze. Ich domy zrobione są z drewna i mają strzeliste dachy, które zapobiegają gromadzeniu się śniegu. Pomimo nieskomplikowanej ekonomii wyspiarze żyją względnie bogato[1][29], zwłaszcza w porównaniu z biedotą Yokoyi przed jej odłączeniem od kontynentu[10][9].
Region ten charakteryzował się wysokim poziomem równości płciowej jeszcze za czasów półwyspu[10][9], a podejście to zostało wzmocnione w lokalnej kulturze pod przywództwem Awatar Kyoshi. Tubylcy ubierają się najczęściej w barwy niebieskie co najmniej od IV wieku p.Z.[35] do czasów dzisiejszych[1][29]. Niektórzy przypisują ich preferencje kolorystyczne izolacji od reszty Królestwa Ziemi[10][35].
Izolacjonizm[]
Mimo że niektóre społeczności na wyspie regularnie wchodziły w kontakt i handlowały ze światem zewnętrznym[1][2][28][29], liczne wioski mocno wierzyły w politykę izolacjonizmu pod koniec wojny stuletniej. Wioska Suki nie chciała także handlować jedzeniem z innymi w czasach, kiedy plony były ograniczone i wiosce zagrażała głodówka. Mieszkańcy tej osady uważali też, że byli niezależni od Królestwa Ziemi i rozumieli swoje odłączenie od kontynentu jako wyznacznik polityki od Awatar Kyoshi[5][36]. Różne podejście do tego tematu miało również wpływ na aktywność lokalnych grup Wojowniczek Kyoshi. Przykładowo, ze względu na samoizolację wioski Suki, jej grupa wojowniczek pomagała ochraniać niedaleki Port Koi, gdzie obcy handlarze i złodzieje często sprawiali problemy[28].
Tradycje i wierzenia[]
Przed powstaniem Wyspy Kyoshi półwysep Yokoya nie był mocno uduchowionym miejscem. W jednej z lokalnych wiosek zwyczajny pień uważany był za ośrodek duchowy poświęcony „Stróżowi Świętego Pniaka”. Pień ten jednak nie był ozdobiony z boków czy na górze i wyglądał tak, jakby postawiono go, aby udobruchać regionalne duchy przy minimalnym wysiłku[10].
Później ludzie wyspy stali się mocno oddani Awatar Kyoshi, wybudowali kapliczkę i posągi na jej cześć[29][5][1][2] oraz nazywali po niej różne budynki[28]. Poświęcenie to objawiało się również w Wojowniczkach Kyoshi, elitarnej grupie kobiet, które chroniły wyspę i jej mieszkańców; najbardziej znanymi wojowniczkami była drużyna Suki. Podczas gdy każda wioska ma własne postawy i tradycje, styl walki Wojowniczek Kyoshi z metalowymi wachlarzami i ubiorem wiernie oddają wizerunek Awatar Kyoshi[6]. Filozofia walki tych kobiet oparta jest na postawie ukochanej Kyoshi, Rangi[37], oraz zakłada wykorzystywanie siły wroga przeciwko niemu samemu. Wojowniczki Kyoshi bardzo niechętnie szkolą w tych metodach obcych, a zwłaszcza mężczyzn[29].
Kuchnia[]

Wyspa Kyoshi posiada wiele rodzajów deserów.
Ze względu na izolację swojego domu wyspiarze hodują i chwytają większość wykorzystywanego przez siebie jedzenia. Podstawą żywienia na wyspie jest ryż oraz ryby; regionalnie dostępnych jest wiele rodzajów sushi. W pobliskim morzu występują wielkie karpie koi, które służą Wyspie Kyoshi jako jej główne źródło handlu, a także olbrzymi węgorz znany jako unagi. Na targu w wiosce Suki dostępne były ogórki, bakłażany, dzikie orzechy, taro, jabłka, szalotki i daikon[1][29].
Wyspa posiada również szeroki wachlarz deserów, od ciasteczek do wyrobów z lukrem, co oznacza istnienie lokalnych pól pszenicy i trzciny cukrowej[29]. W okresach słabych zbiorów zbierano chwasty kluskowate z północnej części wyspy, aby uzupełnić zapasy żywności[5].
Święta[]

Mural o zachodzie słońca namalowany pierwszego Dnia Kyoshi.
Dzień Kyoshi jest najważniejszym świętem na wyspie. Święto to wspomina dzień, w którym Awatar Kyoshi stworzyła wyspę w obronie przed Chinem Zdobywcą. Słynne malowidło przedstawiające Kyoshi o zachodzie zostało namalowane pierwszego Dnia Kyoshi i teraz znajduje się w kapliczce poświęconej Awatar. Dzień Kyoshi odbywa się razem z Dniem Awatara w Wiosce Chin[1]. Kiedy wojowniczki skończą poranny trening w dniu święta, odpoczywają po południu i wieczorem, aby przygotować się na świętowanie, które trwa od zmroku do zmierzchu. Pączki jabłkowe to tradycyjny deser jedzony z okazji Dnia Kyoshi[38].
Znane miejsca[]
- Most Półksiężyca[28]
- Kryształowe Wodospady — wodospad pomiędzy wioską Suki a Portem Koi[28].
- Port Koi[28]
- Zatoka Koi[28]
- Dojo Kyoshi — znajduje się w pobliżu wioski Suki[28].
- Sanktuarium Kyoshi[1]
- Wioska Suki[29]
Fauna[]
Flora[]
- Chwast kluskowaty
Znani mieszkańcy[]
Ciekawostki[]
- Chiński zapis nazwy Wyspy Kyoshi to 虛子島[1].
- Wyspa Kyoshi przypomina Japonię z kilku powodów: jest to część archipelagu oddzielonego od dużego kontynentu; Wojowniczki Kyoshi noszą pancerze przypominające starożytne japońskie zbroje wraz z malowaniem twarzy podobnym do japońskich kabuki; ponadto ich jedzenie oparte jest na tradycyjnej japońskiej kuchni oraz mają japońsko brzmiące imiona, jak Suki i Oyaji, a także używają japońskich wyrazów, jak kimono.
- Ponadto mieszkańcy Wyspy Kyoshi są podobni do Ajnów. Ich ubrania nawiązują do stylu Ajnów, zarówno pod względem stylu, jak i geometrycznego wzoru. Niebieski jest również kolorem powszechnie kojarzonym z Ajnami i pomimo formalnego przynależności do Królestwa Ziemi, mieszkańcy Wyspy Kyoshi noszą kolor niebieski. Ponadto ich obudowa przypomina ajnowskie cise, noszą podobne nakrycia głowy, a Oyaji jest przedstawiany z pełną brodą Ajnów, powszechnie noszoną przez mężczyzn.
- Wyspa Kyoshi to pierwszy znany ląd stworzony przez człowieka — Kyoshi oddzieliła ją od kontynentu za pomocą swojej magii.
- Jeszcze przed oddzieleniem od kontynentu Yokoya często miała problemy z obywatelami, którzy przybywali do morskiego portu i sprawiali problemy. Awatar Kyoshi często odwiedzała port i opanowywała hulających mężczyzn[39], choć następne Wojowniczki Kyoshi również miały problemy z zakłócającymi porządek gośćmi[40].
- Twórcy Avatar: Generations wykorzystują wersję Kyoshi Dojo ze swojej gry jako poligon doświadczalny dla nowych animacji i efektów postaci[41].
Przypisy
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 5. „Dzień Awatara” (25/61).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 The Lost Lore of Avatar Aang (angielski), zarchiwizowana zawartość biblioteki online na temat serialu, The Lost Lore of Avatar Aang - Creature: Kyoshi Island.
- ↑ 3,0 3,1 The Lost Lore of Avatar Aang (angielski), zarchiwizowana zawartość biblioteki online na temat serialu, The Lost Lore of Avatar Aang - Creature: Elephant Koi.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Komiks „Suki, Alone”.
- ↑ 6,0 6,1 The Lost Lore of Avatar Aang (angielski), zarchiwizowana zawartość biblioteki online na temat serialu, The Lost Lore of Avatar Aang - Character: Avatar Kyoshi.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 1. „The Test”, 1.
- ↑ 8,0 8,1 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 14. „The Introduction”.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 2. „Nine Years Later”.
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 1. „The Test”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 20. „The Avatar's Masters”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 3. „The Boy from Makapu”.
- ↑ 13,0 13,1 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 31. „The Return”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 4. „Honest Work”.
- ↑ 15,0 15,1 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 10. „The Spirit”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 11. „The Inheritance”.
- ↑ 17,0 17,1 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 13. „Adaptation”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 22. „Conclusions”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 29. „The Ambush”.
- ↑ Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 32. „Hauntings”.
- ↑ 21,0 21,1 Powieść „The Shadow of Kyoshi”, rozdział 2. „The Invitation”.
- ↑ Powieść „The Shadow of Kyoshi”, rozdział 5. „Cultural Diplomacy”.
- ↑ Powieść „The Shadow of Kyoshi”, rozdział 26. „Home Again”.
- ↑ Powieść „The Shadow of Kyoshi”, rozdział 27. „The Meeting”.
- ↑ Avatar: Generations, Navigator Games oraz Square Enix Mobile London, 10 sierpnia 2022, Opisy.
- ↑ 26,0 26,1 26,2 Avatar Extras dla odcinka „Wojowniczki z Kyoshi”.
- ↑ „Avatar: The Last Airbender: Legacy”, s.29.
- ↑ 28,00 28,01 28,02 28,03 28,04 28,05 28,06 28,07 28,08 28,09 28,10 28,11 28,12 Avatar: Generations, Navigator Games oraz Square Enix Mobile London, 10 sierpnia 2022, „Kyoshi Island”.
- ↑ 29,00 29,01 29,02 29,03 29,04 29,05 29,06 29,07 29,08 29,09 29,10 29,11 29,12 „Awatar: Legenda Aanga”, Księga I: Woda, rozdział 4. „Wojowniczki z Kyoshi” (4/61).
- ↑ „Awatar: Legenda Aanga”, Księga II: Ziemia, rozdział 12. „Wężowa Grobla” (32/61).
- ↑ Komiks „The Promise Part One”.
- ↑ Komiks „Imbalance Part Three”.
- ↑ „Legenda Korry”, Księga II: Duchy, rozdział 3. „Wojny domowe, część 1” (15/52).
- ↑ „Legenda Korry”, Księga IV: Równowaga, rozdział 5. „Wróg u bram” (44/52).
- ↑ 35,0 35,1 Powieść „The Rise of Kyoshi”, rozdział 8. „The Fracture”.
- ↑ Komiks Suki, Alone twierdzi, że izolacjonizm był polityką obowiązującą na całej Wyspie Kyoshi, ale zaprzeczają temu inne informacje kanoniczne, takie jak odcinek „Wojowniczki z Kyoshi”[29], the older Avatar: The Last Airbender official site[2], Avatar Extras[26], i Avatar: Generations[28]. Zatem izolacjonizm przedstawiony w komiksie może dotyczyć tylko niektórych wiosek na wyspie, a nie wszystkich.
- ↑ Brenton Stewart (21 lipca 2020). INTERVIEW: Author F.C. Yee Delves Into Shadow of Kyoshi Spoilers. CBR. Obuplikowano 21 sierpnia 2020 r.
- ↑ Książka kucharska „Avatar: The Last Airbender: The Official Cookbook: Recipes from the Four Nations” autorstwa Jenny Dorsey, Insight Editions, 23 listopada 2021, s. 81.
- ↑ Komiks „Shells”.
- ↑ The Lost Lore of Avatar Aang (angielski), zarchiwizowana zawartość biblioteki online na temat serialu, The Lost Lore of Avatar Aang - Gear: Kyoshi Warriors.
- ↑ Avatar Generations - Dev Stream Episode #5 - VOD. YouTube (21 sierpnia 2023).